SERVİKAL DİSK HERNİSİ
Omurlar bir disk ve faset eklemi denilen iki küçük eklem ile birbirlerine bağlanırlar. Bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapı olan disk kuvvetli bağ dokusundan oluşmuştur ve omurlar arasında yastık ya da darbe emicisi gibi görev yapar. Disk ve faset eklemleri omurların hareketlerine izin vererek boynun ve sırtın eğilmesini ve dönmesine izin verir.
Disk “annulus fibrosus” adı verilen dayanıklı bir dış tabaka ve “nucleus pulposus” adı verilen jöle kıvamında bir merkezden oluşur. Yaşlandıkça diskin merkezi su içeriğini kaybetmeye başlar ve disk destek görevini eskisi kadar iyi yapamaz hale gelir. Diskin dış tabakasının yırtılması sonucu merkezindeki nucleus pulposus sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşar. Daha sonra fıtıklaşan disk sinirlere basarak kollarda ve omuzlarda ağrı, duyu kaybı, elektriklenme ve güçsüzlüğe sebep olabilir. Bazen herniye olan disk omuriliğe basarak bacaklarda da sorunlara sebep olabilir.
Tanı, röntgen filmleri, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme ile kesinleşir. BT ve MRG’yle, omurlar, diskler, omurilik ve sinirler ayrıntılı görüntülenebilir.
Cerrahi olmayan tedavinin amaçları, sinirin herniye olan diskten kaynaklanan tahrişini azaltmak, ağrıyı dindirmek, ve hastanın genel durumunu düzeltmektir. İstirahat, boyunluk, anti-inflamatuar ilaçlar, ağrı kontrolü için ağrı kesiciler, fizik tedavi, egzersiz veya epidural steroid enjeksiyonları gibi ameliyat dışı tedaviler ilk seçenek olarak uygulanır.
Cerrahinin amacı diskin sinire basan bölümünün çıkarılmasıdır. Bu diskektomi adı verilen bir işlemle yapılır. Herniye olan diskin yerine göre, omurgaya ulaşmak için boynun ön ya da arka tarafında bir kesi yapılır. Cerrahi işlem boynun ön tarafından veya arka tarafından yapılabilir. Her iki yaklaşımda da diskin sinire baskı yapan bölümü çıkarılır. Önden yaklaşımda herniye olan disk parçasına ulaşmak için diskin büyük bölümü de çıkarılacağından genellikle aynı seansta yapılan bir füzyon işlemi de gerekli olur.
Füzyon cerrahisinin en önemli dezavantajı uygulanan bölgede hareketin yok edilmesidir. Bu tek seviyede yapılan diskektomiler de boyun hareketi açısından bir dezavantaj oluşturmaz. Çünkü bu segmentin hareketi diğer sağlam segmentler tarafından üstlenilir ve tolere edilir. Ancak, üst ve alt sağlam bölgede ki artan hareket ve yük taşınımı, ileriki yıllarda bu bölgelerin de yıpranmasına ve tekrar boyun fıtığı oluşmasına neden olabilir. Günümüzdeki gelişen teknoloji sayesinde artık füzyon uygulamak yerine çıkartılan diskin yerine konacak hareketli protezler uygulanabilmektedir. Ancak protez uygulaması her hasta için geçerli olmaz. Daha uygun hastalar, genç, faset eklemlerinde bozulma olmamış, ve disk aralığının yüksekliği nispeten korunmuş hastalardır. Ameliyat sonrası genellikle bir süre rehabilitasyon programına gerek duyulur.
Kanama, enfeksiyon ve omurilik veya spinal sinir hasarı oluşabilecek komplikasyonlardır. Hastaların %3-5’inde disk yeniden yırtılarak ileride şikayetlere sebep olabilmektedir.